https://krakow-historia.blogspot.com/p/smok.html?m=1

czwartek, 26 sierpnia 2021

Kopiec Kościuszki i otoczenie w tle pradawnych dziejów.

  Mniej znane fakty historyczne.


  Na górze Sikornik od pradawnych czasów stał niewielki kopiec. Miejsce lokalizacji jest trudne do określenia, ale o tym zdarzeniu wspomina się za czasów fortyfikacji góry Sikornik w dekrecie Cesarza Franciszka Józefa I. Nadmienia się że uległ zniszczeniu podczas budowy fortu. Również podczas tej przemiany jednego z dwóch szczytów góry Sikornik, zlikwidowano istniejące pradawne pustelnie.

  Do dzisiejszych czasów również nie przetrwał krzyż postawiony w odległych czasach średniowiecza. Był miejscem kultu  błogosławionej Bronisławy.  Wczesne średniowiecze, w którym żyła i działała bł. Bronisława, jest epoką, z której niewiele świadectw źródłowych zachowało się do naszych czasów. Wiedza o świątobliwej norbertance ze Zwierzyńca w znacznej mierze opiera się na tradycji historycznej, podaniach i legendach.

1203 rok to przybliżona data urodzenia Bł. Bronisławy, patronka dobrej sławy i cierpiących.  

   Na Górze św. Bronisławy znajduje się stanowisko archeologiczne, na którym znaleziono wykopaliska różnych faz kulturowych : 

·         Kultury mustiersko-lewaluaskiej - Kultura ta rozwijała się od ok. 300-200 tys. lat temu do ok. 40 tys. lat temu. Za twórcę tej kultury uznaje się człowieka neandertalskiego

·        Kultury wschodniomikockiej -  klasyczne stadium rozwoju wyznacza data ok. 100 tys. lat temu.  Tradycja mikocka na terenach Krymu i północnego przedpola Kaukazu przetrwała do czasów ok. 30 tys. lat temu. 

·          Kultury szeleckiej - (40 - 30 tys. lat temu) paleolit górny.

·          Kultury oryniackiej - 40-20 tys. lat temu, kultura narzędzi odłupkowych i klingowych, a także kościanych i rogowych.

·    Na stanowisku znaleziono również liczne kości zwierząt, w tym 86 pochodzących do wymarłych mamutów.

      Rok 1683 

Data bardzo znamienna. Odsiecz wiedeńska. 3 września 1683 roku, na wzgórze Sikornik pod krzyż, pielgrzymowała  z Wawelu królowa Maria Kazimiera (Marysieńka) z synem, królewiczem Aleksandrem i dworem królewskim, aby za wstawiennictwem bł. Bronisławy modlić się o zwycięstwo męża, króla Jana III Sobieskiego w bitwie pod Wiedniem.

     Rok 1702

W 1702 roku, ksiądz Herman Suchodemski, jako proboszcz parafii zwierzynieckiej, wybudował na górze Sikornik kaplicę, w miejscu gdzie stał krzyż. W latach 1703-1839 kapliczka na Sikorniku stała się małym sanktuarium Krakowa. Od 1705 roku zmierzały tu uroczyste procesje z kościoła klasztornego do kaplicy. Brały w nich udział liczne rzesze krakowian i mieszkańców z okolicznych wsi. 

  W pięćsetną rocznicę śmierci bł. Bronisławy, ksenia klasztoru zwierzynieckiego Petronela Poniatowska, przebudowała kapliczkę i ozdobiła ją nowymi malowidłami. 23 września 1759 roku, kaplicę poświęcono. W tym dniu odbyła się wielka procesja ku czci Bronisławy z udziałem norbertanów i dominikanów. Trasa procesji wiodła z kościoła Św. Trójcy w Krakowie dzisiejszymi ulicami: Zwierzyniecką, Kościuszki, św. Bronisławy i aleją Waszyngtona. 

    Rok 1778

 W 1778 roku obok kapliczki zamieszkał pustelnik, szlachcic litewski, Kazimierz Milewicz. Jak mówi legenda do Krakowa przybył w XVIII wieku pewien szlachcic z Litwy. Kiedyś we śnie zobaczył pewne miejsce i starał się je odszukać. Widział górę, a na niej ołtarz otoczony niezwykłą jasnością, a na jej szczycie ujrzał rozmodloną zakonnicę w białym habicie. Jednocześnie usłyszał tajemniczy głos, który oznajmił mu, że tu znajdzie zbawienie. Wyruszył więc na poszukiwanie tego miejsca. Długo wędrował, aż trafił na Sikornik. To była ta wyśniona góra. Osiadł tu jako pustelnik. Według dawnych przekazów na górze św. Bronisławy istniało kilka pustelni.

Po III rozbiorze Polski, siostry norbertanki musiały bronić kaplicy przed grożącą konfiskatą. Proboszczowi zwierzynieckiemu Austriacy przysłali rozkaz, aby natychmiast opróżnił ten przybytek modlitwy. Kaplica miała być przeznaczona na prochownię. Liczne protesty do władz austriackich, a także do samego cesarza Franciszka I odniosły skutek i rozkaz cofnięto.

W 1820 roku, kiedy zaplanowano sypanie Kopca Kościuszki, norbertanki podarowały teren i drogę, ale kapliczka miała być nietykalna.


W latach 1820–1823 na wzgórzu usypano kopiec o wysokości ok. 34 metrów, poświęcony zmarłemu w 1817 r. Tadeuszowi Kościuszce. Pośród ziemi użytej przy budowie kopca znajduje się ziemia z pól bitewnych powstania kościuszkowskiego, m.in. z Racławic oraz Maciejowic, a także z miejsc, gdzie Kościuszko walczył w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych.


12 kwietnia 1850 roku ogłoszono decyzję cesarza Franciszka Józefa I o budowie Twierdzy Kraków  (1849 – 1869) i w tymże roku rozpoczęto kolejne prace fortyfikacyjne na rogatce warszawskiej i pod kopcem Kościuszki

Mniej więcej 30 lat po usypaniu kopca wzniesiony został dookoła niego Fort 2 ,,Kościuszko”, stanowiący największą fortyfikację Twierdzy Kraków.  

Podczas budowy fortyfikacji otaczających Kopiec Kościuszki, kaplica wraz z pustelnią została zburzona przez Austriaków.

W 1838 roku rozpoczęto starania o wyniesienie na ołtarze bł. Bronisławy. Sprawą zajęła się ówczesna ksieni Ewa Stobiecka. 23 sierpnia 1839 roku uznał Bronisławę za błogosławioną. 

Dzięki staraniom Komitetu Kopca Kościuszki, wybudowano w latach 1856-1861 nową istniejącą do dziś neogotycką kaplicę, na koszt rządu austriackiego. Kaplica bł. Bronisławy wkomponowana jest w mur oporowy kopca. Jej projektantem był znany krakowski architekt Feliks Księżarski. Tak jak dawniej, tak i dziś w kaplicy odbywają się nabożeństwa parafialne w dniach pierwszego, drugiego i trzeciego września.

Po I wojnie światowej następuje wzmożenie kultu bł. Bronisławy, a jej grób stał się miejscem pielgrzymek. W 1935 roku kaplicę odnowiono w ramach przygotowań do obchodów stulecia ogłoszenia Bronisławy błogosławioną. 1 września 1939 roku postanowiono uczcić rocznicę beatyfikacji. Uroczystą mszę miał odprawić arcybiskup metropolita krakowski ks. Adam Stefan Sapieha. Poranek jubileuszowy zakłócił nalot niemieckich samolotów. Zaczęła się wojna. Czarne lata dla kaplicy. W latach powojennych rozpoczęto rekonstrukcję. Kompleksowego remontu dokonano po roku 1992.

 

      Kopiec Kościuszki  - https://kopieckosciuszki.pl/

 


 

Dzisiejszy wymiar Góry Sikornik. 

Muzyczna Polana https://zzm.krakow.pl/aktualnosci/588-muzyczna-polana-na-sikorniku.html

     


 http://www.norbertanki.w.krakow.pl/blogoslawiona-bronislawa/

·         Sikornik to teren na którym obecnie stoi Kopiec Kościuszki i kaplica bł. Bronisławy. Była to wschodnia część pasma Sowińca, od Wisły po dawną wieś Przegorzały. Kiedy w 1702 roku wybudowano tu kapliczkę bł. Bronisławy, wzgórze przyjęło taką też nazwę. Sikornik (296 m) – zachodni szczytdwuwierzchołkowego wzgórza wewschodniejczęści PasmaSowińca w Krakowie. Szczyt wschodni to Góra św. Bronisławy (ok. 308 m). 

      Zwierzyniec to najciekawsze dawne przedmieście Krakowa, pięknie położone i o bogatej historii. Tu znaleziono jeden z najdawniejszych śladów pobytu człowieka w Polsce. Tu prawdopodobnie mieli swoje osady i świątynie nasi pogańscy przodkowie. Ze Zwierzyńcem związane są znane zwyczaje i legendy. Nazwa „Zwierzyniec” pochodzi prawdopodobnie od dużych obszarów leśnych, na których około XI wieku założono zwierzyniec książęcy. Służył on jako miejsce polowań dla ówczesnych panujących

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz